معمولاً تحمل گرسنگی در ماه مبارک رمضان ساده تر از تحمل تشنگی است. ولی برای در امان بودن از تشنگی نیز راه حلهایی وجود دارد. از آنجا که آب در حدود 70 درصد از بدن ما را تشکیل میدهد، اهمیت آن را نمیتوان نادیده گرفت.
تقریباً هر عملی که در بدن انجام میشود با کمک آب صورت میگیرد: از حذف مواد زائد گرفته تا کمک به هضم غذا، نگه داری سالم پوست و حمل و نقل مواد غذایی در سراسر بدن.
اگر نتوانید مواد مغذی و مواد معدنی از دست رفته از طریق تعریق را جایگزین کنید، ادامه این روند سبب تضعیف بدن شما در پایان ماه مبارک رمضان خواهد شد. حتی از دست دادن مقدار کمی آب بدن میتواند سبب خستگی، سرگیجه و سردرد و عدم تمرکز شود. تأمین این مواد شدنی نیست مگر با وعده های افطار و سحر سالم و اصولی.
چند پیشنهاد مفید:
1- با توجه به این که ماه رمضان امسال در فصل گرم سال قرار دارد به
روزهداران توصیه میشود برای پیشگیری از کاهش شدید آب بدن تنها در صورت
ضرورت از منزل خارج شوند. در طول روز از نور خورشید فاصله بگیرید و
حتیالامکان در مناطق سایه دار و خنک بایستید. در صورت امکان از پوشش کلاه
استفاده کنید و فعالیتهای بدنی را کاهش دهید.
2- با فاصله یک ساعت بعد از افطار سعی کنید 8 لیوان آب و مایعات خنک را
به مرور تا هنگام خواب بنوشید و حتیالامکان از نوشیدن چای، قهوه و
نوشابهها، به دلیل دارا بودن سطح بالایی از کافئین و شکر خودداری کنید چرا
که این مایعات باعث از دست رفتن سریعتر آب بدن میشوند.
دقت داشته باشید که نوشیدن آب زیاد در هنگام سحر تأثیری در پیشگیری از
تشنگی ندارد، زیرا در صورت نوشیدن آب بیش از حد نیاز، بدن آب اضافی را دفع
میکند. پس، آب مورد نیاز بدن باید در فاصله میان افطار تا سحر به تدریج و
از طریق مصرف آب و میوههای آبدار تأمین شود.
3- برخی مواد غذایی و شیرینیهای مصنوعی مانند زولبیا و بامیه، غلظت
مایعات بدن را افزایش میدهند و در نتیجه روزهدار احساس تشنگی میکند.
توصیه میشود برای پیشگیری از افزایش غلظت مایعات بدن از قندهای گیاهی
مانند خرما به جای زولبیا و بامیه استفاده شود.
دقت داشته باشید که نوشیدن آب زیاد در هنگام سحر تأثیری در پیشگیری از
تشنگی ندارد، زیرا در صورت نوشیدن آب بیش از حد نیاز، بدن آب اضافی را دفع
میکند. پس، آب مورد نیاز بدن باید در فاصله میان افطار تا سحر به تدریج و
از طریق مصرف آب و میوههای آبدار تأمین شود
4- از میوههایی چون زردآلو و هلو استفاده کنید، چرا که این میوهها به طور چشمگیری در کاهش درد و ناراحتی ناشی از اسید معده کمک میکنند و تا حدودی مواد معدنی از دست رفته ناشی از تعریق را جبران خواهند کرد.
5- جایگزین مواد مغذی از دست رفته از طریق نوشیدن آبمیوهها و مصرف
سبزیجات و میوه های آبکی بسیار مفید است. میوههایی چون مرکبات و توت فرنگی
که میتوانند علاوه بر آب مواد ضروری چون کلسیم و فیبر، آهن، پتاسیم و
دیگر مواد معدنی، و همچنین ویتامینهای C، B1 و B2 را تأمین کنند.
میوههای آبدار مانند هندوانه و خربزه نیز نقش مهمی در تأمین مایعات بدن
دارند و توصیه میشود در فاصله افطار و سحر این میوهها مصرف شوند.
و دیگر این که مصرف لیموترش نیز در پیشگیری از تشنگی و گرمازدگی موثر است.
6- خوردن چای مخصوصا چای پر رنگ، برای رفع تشنگی پس از سحری اشتباه است. افراد دقت کنند که این باور که چای پس از سحری میتواند باعث رفع تشنگی شود درست نیست زیرا چای دفع مکرر کلیه را در بر دارد.
کارشناس مسئول تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، گفت: نوشیدن چای پررنگ هنگام سحر موجب دفع بیشتر ادرار و تشنگی زیادتر می شود.
نسرین علیزاده در گفتوگو با ایسنا، افزود: در وعدههای افطار و سحر از خوردن نوشیدنیهای سرد و گازدار باید جلوگیری کرد.
وی ادامه داد: برای وعده افطار بهتر است روزه داران افطار سبکی داشته باشند. آب ولرم ، خرما، کشمش، شیر، استفاده از عسل به جای قند و نان پنیر و سبزی از جمله موادی هستند که برای افطار مفیدند.
علیزاده با اشاره به اینکه بدن انسان در 24 ساعت به هشت لیوان آب نیاز دارد، خاطرنشان کرد: این مقدار آب باید در فاصله بین افطار تا سحر تامین شود.
به گفته وی طی این ماه باید از میوه و سبزیجات بیشتر استفاده شود.
علیزاده با بیان اینکه بهتر است تا بین افطار و شام یک ساعت فاصله باشد، افزود: برای شام نیز بهتر است که از سوپ رقیق، فرنی و یا یک آش رقیق بدون چربی استفاده شود.
وی اظهار داشت: در ماه مبارک رمضان باید به روزه اولیها توجه ویژه داشت و گروه مغزها را به ویژه برای این طیف بیشتر استفاده کرد.
این مسوول با ذکر اینکه روزه داران باید به خوردن سالاد به ویژه سالادهای حاوی جوانه هنگام سحر توجه ویژهای داشته باشند، عنوان کرد: این وعده باید غذایی شبیه به ناهار باشد و برای این وعده، غذاهای خیلی چرب، ادویه، نمک و غذاهای سرخ شده و نوشیدنیهای گازدار توصیه نمیشود.
وی در پایان از نوشیدنیهای مفید برای این ماه را بهار نارنج، بید مشک و شربتهای خانگی مانند خاکشیر، نارنج، آبلیمو دانست و تاکید کرد: مصرف میوههای آبدار مثل گلابی، هندوانه و سبزیجات در وعده افطار و سحر باید زیاد باشد به دلیل اینکه سبب رفع یبوست میشوند.
کارشناس مسئول بهبود تغذیه ی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: مایعات توصیه شده برای سحری باید به تدریج نوشیده شوند و نوشیدن یک لیوان آب میوه و یک لیوان شربت عسل مفید است.
زهرا اباصلتی در گفتوگو با خبرنگارخبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه خراسان، تصریح کرد: برای پیشگیری از احساس تشنگی در طول روز، در پایان وعدهی سحری لیموترش تازه استفاده کنید و از مصرف چای، قهوه و نوشابه پرهیز کنید زیرا مصرف این نوشیدنیها موجب افزایش ادرار و دفع آب از بدن میشود.
وی با اشاره به اینکه در وعدهی سحری افراد به جای نوشیدن آب زیاد باید از میوههای آب دار استفاده کنند اظهار کرد: افراد هنگام سحری از خوردن غذاهای خشک نظیر کوکوسبزی، کوکوسیبزمینی، کتلت و گوشتهای سرخ شده مانند کباب، جوجهکباب، ماهی و غذاهای پرادویه خودداری کنند، زیرا مصرف این غذاها باعث عطش زیاد و افزایش بیش ازحد اسید معده میشود.
اباصلتی عنوان کرد: برای پیشگیری از بروز ناراحتیهای گوارشی و ترش کردن و سوزش سر معده، از مصرف زیاد غذاهای شیرین و چرب در سحری پرهیز کنید و همچنین از سس مایونز، خامه، سوسیس و کالباس در وعدهی سحر یا افطار استفاده نکنید.
وی بیان کرد: از غذاهای پرحجم نظیر آش، آبگوشت و کله پاچه برای سحری استفاده نکنید و از کربوهیدراتهای مرکب مانند غلات سبوس دار و حبوبات سهل الهضم استفاده کنید تا کمتر دچار گرسنگی شوید.
وی خاطرنشان کرد: پرخوری در هنگام سحر نه تنها از احساس گرسنگی در ساعات انتهایی روز جلوگیری نمیکند بلکه در ساعات ابتدایی بعد از سحر، فشار زیادی را به معده و دستگاه گوارشی فرد وارد میکند که سبب بروز علائمی نظیر سوء هاضمه، درد و نفخ معده میشود.
هرگز وعده سحری را حذف نکنید
کارشناس مسئول بهبود تغذیه و معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تصریح کرد: وعده سحری به خصوص برای افرادی که فعالیت ذهنی و فعالیت بدنی دارند، بسیار حائز اهمیت است.
وی در خصوص افرادی که بدون سحری روزه میگیرند، گفت: کمبود بیش از حد انرژی باعث میشود بدن از منابع پروتئین برای تامین انرژی استفاده کند و در اثر سوخت ناقص پروتئینها، ترکیبات ستونی در بدن ایجاد میشود که منجر به ایجاد بوی بد دهان، سردرد و دردهای عضلانی در فرد میشود.
یک متخصص طب سنتی گفت: مصرف عرقیجات در ماه رمضان توصیه نمی شود، زیرا این نوشیدنی ها خنک کننده کبد هستند و نه خنک کننده بدن.
اقباله ذاکر حسینی با تاکید بر مصرف نوشیدنیهای ولرم در وعدههای افطار ، اظهار کرد: به دلیل طبع سرد بدن لازم است در وعده افطار از نوشیدنیهای ولرم همراه با مواد دارای قند طبیعی مانند خرما، عسل یا انگور شیرین استفاده شود چرا که این مواد شیرین علاوه بر تنظیم قند خون بدن خاصیت سمزدایی نیز دارند.
وی با اشاره به مواد غذایی پیشنهادی در ماه رمضان که به رفع عطش کمک میکنند، گفت: دم کردن برگ خشک نعناع و یا مخلوط آن با عسل و تهیه به صورت شربت و نوشیدن آن بین افطار تا سحر موجب رفع تشنگی خواهد شد.
ذاکر حسینی افزود: در میان عرقیات تنها کاسنی خاصیت خنک کنندگی بدن را دارد، از این رو پیشنهاد میشود نوشیدنیهایی مانند خاکشیر را با کمی کاسنی و گلاب مخلوط و سپس استفاده کرد.
این متخصص طب سنتی ، تمبر هندی را به عنوان یکی از مواد غذایی مفید در ماه رمضان معرفی کرد و گفت: خیس کردن تمبر هندی و صاف کردن آن و سپس مخلوط آن با عسل و تهیه به صورت شربت، نوشیدنی مفیدی برای رفع یبوست در ماه رمضان محسوب میشود.
وی افزود: میتوان از دم کرده لیمو عمانی و همچنین مخلوط زردآلوی تازه همراه عسل نیز به عنوان مواد غذایی مناسب جهت رفع عطش و سنگینی معده استفاده کرد.
آب هندوانه و آب کرفس از پرطرفدارترین نوشیدنی های تابستانی در این روز های گرم سال به شمار می روند.
هندوانه میوه ای است که در این روزها به وفور در بازار وجود دارد و کرفس هم از سبزیجاتی است که درتمام روزهای سال وجود دارد.
پس این دو نوشیدنی را در ماه رمضان به هیچ وجه فراموش نکنید.
اگر می خواهید در ماه رمضان چاق نشوید برای افطارتان از این نوشیدنی رژیمی استفاده کنید.
مواد لازم برای 2 نفر:
انبه پوست کنده و ریز خرد شده: یک عدد
آب سرد: یک و نیم پیمانه
آب لیموی تازه: نصف قاشق مرباخوری
عسل: نصف قاشق مرباخوری
برش لیمو و برگ نعنا برای تزیین
طرز تهیه:
* در مخلوط کن انبه و آب را با آب لیمو و عسل مخلوط کنید تا یکدست شود.
* نوشیدنی را در لیوان حاوی یخ بریزید، سپس هر کدام را با برشهای لیمو و برگ نعنا تزیین کنید.