چهاردهم نوامبر، سالگرد تولد "فردریک بانتینگ" کاشف انسولین، اولین بار در سال 1991 با همکاری بنیاد بینالمللی دیابت (IDF) و سازمان جهانی بهداشت (WHO) به عنوان روز جهانی دیابت نامگذاری شده است. هدف از نامگذاری چنین روزی افزایش آگاهی عمومی در ارتباط با علل، عوارض، پیشگیری و درمان این پدیده روزافزون است. اما از آنجا که پس از آفریقا و خاورمیانه، ایران بیشترین رشد دیابت را دارد، هفته ملی دیابت در ایران نامگذاری شد.
مجمع عمومی سازمان ملل در 20 دسامبر 2006 با تصویب قطعنامه برجسته و منحصر به فرد، دیابت را "یک بیماری مزمن و ناتوان کننده با هزینه های هنگفت“ معرفی کرد که خانوادهها، دولت ها و کل جهان با آن مواجه است. بر اساس قطعنامه سازمان ملل، چهاردهم نوامبر (23 آبان ماه) روز جهانی دیابت اعلام شد. این سازمان با پذیرش روز جهانی دیابت و برجسته کردن خطرات جهانی این بیماری، تعهد خود را برای مبارزه با دیابت نشان داده است.
برای اعلام تصویب روز جهانی دیابت از سوی سازمان ملل و نیز جهت تأکید بر مبارزه برای پیشگیری از دیابت، استفاده از یک دایره به عنوان نشان «همه با هم برای دیابت»، تصویب شد. دایره یک نمادِ ساده است که به راحتی می توان آن را پذیرفت و استفاده کرد. در تمام ِ فرهنگ ها دایره، نشـانه زندگی و سلامتی است و معنی این نماد نیز این است که فشارهای سخت و شدید، نتیجه مثبت دارد. رنگ آبی، تجسم آسمان است که همه ملت ها را متحد می کند (رنگ پرچم سازمان ملل نیز آبی است) دایره آبی دیابت، نشان اتحاد جهانی برای مبارزه علیه دیابت است!
دیـابت چیـست ؟
دیابت یک اختلال در سوخت و ساز (متابولیسم) بدن است که در آن یا انسولین به مقدار کافی در بدن وجود ندارد و یا انسولین موجود قادر نیست تا وظیفه خود را به درستی انجام دهد و در نتیجه به علت وجود مقاومت در برابر آن، قند خون بالا میرود. انسولین هورمونی است که توسط سلولهای "بتا"واقع در پانکراس ترشح میشود و وظیفه اصلی آن کاهش قند خون است. پانکراس نیز یکی از غدد دستگاه گوارش است که در پشت معده قرار دارد بالا بودن قند خون در دراز مدت باعث بروز عوارض در سیستم قلب و عروق، کلیهها، چشم و سلسله اعصاب میگردد.
بی توجهی به دیـــــــــــــــابت غیــــرقابل توجیه است
دیابت
دیابت شایعترین بیماری مزمن و غیرواگیر در جهان است. این بیماری هنگامی به وجود میآید که بدن توانایی تولید انسولین کافی را نداشته باشد و یا نتواند از انسولین استفاده کند. انسولین هورمونی است که توسط غده پانکراس (لوزالمعده) تولید میشود و سلولهای بدن را قادر میسازد تا گلوکز (قند) خون را دریافت و برای تولید انرژی استفاده کنند. اختلال در تولید یا عملکرد انسولین و یا هر دو باعث افزایش گلوکز (قند) خون شده و در نهایت باعث آسیب رساندن به بدن و ناتوانی اعضا و بافتهای مختلف میشود. در حال حاضر تعداد زیادی از افراد جامعه به این بیماری مبتلا هستند اما متاسفانه نیمی از مبتلایان به دیابت از بیماری خود آگاه نیستند.
دیابت یکی از بیماریهای غیر واگیر و از عوامل خطر ساز بیماریهای قلبی _ عروقی است که تعداد زیادی از افراد جامعه به آن مبتلا هستند.
در این بیماری قند خون افراد مبتلا بدلیل فقدان یا کمبود انسولین افزایش می یابد. در اثر افزایش قند خون با گذشت زمان علائم و عوارضی در بدن اتفاق می افتد که گاهی اوقات بسیار جدی و حتی تهدید کننده حیات فرد هستند.
دیابت دو نوع دارد:
دیابت نوع I : که بیشتر در کودکان و جوانان دیده می شود و در اثر کمبود انسولین است.
دیابت نوع II : که بیشتر در افراد بالای 30 سال مشاهده می شود و در اثر مقاومت سلولهای بدن نسبت به انسولین می باشد.
شایعترین علائم این بیماری عبارتند از: پُرنوشی، پُرادراری، پُرخوری، کاهش شدید وزن، خستگی و ضعف، رنگ پریدگی، گزگز دست و پا، تاخیر در بهبود زخم ها و تاری دید.
افراد در معرض خطر
افرادی که سابقه ابتلا به دیابت در افراد درجه یک فامیل دارند، افراد چاق و یا دارای اضافه وزن، افرادی که فشارخون بالای 140 روی 90 دارند، زنانی که سابقه دیابت حاملگی دارند، زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک و افراد کم تحرک بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند.
پیشگیری از دیابت نوع دو
داشتن رژیم غذایی مناسب، ترک سیگار، کنترل بموقع قند خون و پرهیز از زندگی کم تحرک علاوه بر اینکه در پیشگیری از این بیماری کمک کننده است، در افرادی که مبتلا به دیابت هستند نیز به کنترل بهتر خون و جلوگیری از عوارض آن نقش موثری دارد.