جستجوکده
دستاورد جستجوی پرسشهای من از دنیای اینترنتجستجوکده
دستاورد جستجوی پرسشهای من از دنیای اینترنتجهان اول، دوم و سوم کجاست؟
خیلی‌های دیگر هم از این واژه‌ها برای درجه‌بندی وضعیت پیشرفت کشورها استفاده می‌کنند، اینطور که جهان اول در بالاترین درجه و پس از آن جهان دوم و در آخر جهان سوم. اما آیا این تعریف ها می تواند درست باشد؟
برای اینکه این سوءتعبیرات از میان رود، قصد داریم اطلاعات لازم در این زمینه را برایتان فراهم کنیم:
جهان سوم اصطلاحی است که در نیمهٔ دوم قرن بیستم در اشاره به کشورهای توسعه‌نیافته از نظر اقتصادی و کشورهایی که در جهان اول و جهان دوم قرار نمی‌گیرند، به کار می‌رفت.
اگرچه در مورد مناسبت این نام تردیدها و بحث هایی در میان است، اما برخی از کشورهای جهان سوم به ویژه اعضای جنبش عدم تعهد از کاربرد این نام استقبال کرده‌اند.
پیشینه
جهان سوم و پایگاه سوم تعابیری بودند که در سالهای 1947 تا 1949 در فرانسه رایج شدند.
"پیتر ورسی" در آوریل ۱۹۴۹ به استفاده "کلود بورده" از این اصطلاح اشاره کرده است. اما "ژوزف لاو" معتقد است ریشه این واژه را باید در اصطلاح موقعیت سوم (به اسپانیایی: Dritte-position) جست. کلمه‌ای که "خوان پرون" آن را در ۱۹۴۹ به کار برد. ژوزف لاو کاربرد عام جهان سوم را نیز به مربوط به دوران پس از کنفرانس باندونگ ۱۹۵۵ می‌داند.
کاربرد امروزی این واژه به "آلفرد ساووی" جمعیت نگار و تاریخ دان فرانسوی نسبت داده می‌شود که در ۱۴ اوت ۱۹۵۲ در مقاله‌ای در مجله "ابزرواتور" از این واژه برای نامگذاری کشورهای توسعه‌نیافته و درحال توسعه‌ای که خارج از دو بلوک قدرت قرار داشتند، استفاده کرد.
تعریف
در محافل آکادمیک بیشتر از اصطلاحات کشورهای جنوب، در حال توسعه و توسعه نیافته در اشاره به کشورهای جهان سوم استفاده می‌شود.
انتقادها
این اصطلاح مورد انتقاد تعدادی از سوسیالیست ها از جمله "قوام نکرومه" رئیس جمهور و رهبر جنبش استقلال‌طلب غنا و "فرانتس فانون" نظریه‌پرداز فرانسوی- الجزایری رو به رو شده است.
"مائو تسه تونگ" نیز در 1972 طبقه بندی دیگری را در این مورد ارائه داد. او در نظریه خود که معروف به سه جهان است، آمریکا و شوروی را به عنوان دو قدرت امپریالیستی در جهان اول قرار داده و ژاپن، اروپای غربی، کانادا و کشورهای تجدیدنظر طلب اروپای شرقی (مانند یوگسلاوی و آلبانی) را جهان دوم دانسته و آفریقا، آمریکای لاتین و آسیا را جهان سوم نام می‌دهد.
دیدگاه دیگری معتقد است:
چهار جهان
بعد از جنگ‌جهانی دوم، جهان به دو بلوک و حوزه نفوذی بزرگ با دیدگاه‌های متضاد درمورد دولت و جامعه سیاسی تقسیم شد:
1. بلوک کشورهای دموکراتیک-صنعتی در حوزه نفوذی امریکایی که جهان اول نام گرفتند.
2. بلوک شرق یا کشورهای کمونیست-سوسیالیست که جهان دوم نام گرفتند.
3. سه چهارم باقیمانده از جمعیت دنیا، کشورهایی بودند که با هیچیک از این دو بلوک هم ردیف نبودند و ازاین رو جهان سوم نام گرفتند.
4. واژه جهان چهارم که در دهه هفتاد ابداع شد، به ملت‌های ناشناخته (نهادهای فرهنگی) از افراد بومی، ملت‌های جهان اولی که در داخل یا سراسر مرزهای دولت ملی زندگی می‌کردند، اطلاق می‌شد.
ابتدا مدل سه جهان وجود داشت
ریشه
این واژه‌ها مشخص نیست. در سال 1952، آلفرد ساوی (Alfred Sauvy)، متخصص
آمارشناسی فرانسوی، مقاله‌ای نوشت که در آن جهان سوم را با دولت سوم مقایسه
می‌کرد.
سایر منابع ادعا می‌کنند که چارلز دو گال (Charles de Gaulle) واژه جهان سوم را ابداع کرد. اما ....
تعاریف
امروزه واژه
"جهان اول" به کشورهای پیشرفته، سرمایه‌دار (کاپیتالیست) و صنعتی گفته
می‌شود، تقریباً بلوک کشورهای هم‌ردیف با ایالات متحده بعد از جنگ جهانی
دوم با علایق و دیدگاه‌های سیاسی و اقتصادی تقریباً یکسان: امریکای شمالی،
اروپای غربی، ژاپن و استرالیا.
"جهان دوم" به کشورهای
کمونیست-سوسیالیست سابق، کشورهای صنعتی (سابقاً بلوک شرق حوزه نفوذی اتحاد
جماهیر سوسیالیست شوروی)، امروزه روسیه، اروپای شرقی (مثل لهستان) و برخی
کشورهای ترک (مثل قزاقستان) و همچنین چین، اطلاق می‌شود.
"جهان سوم" سایر کشورهایی است که امروز تقریباً کشورهای درحال توسعه افریقا، آسیا و امریکای لاتین را در بر می‌گیرد.
واژه
جهان سوم شامل کشورهای سرمایه‌دار (مثل ونزوئلا) و کمونیست (مثل کره
شمالی) و بسیار ثروتمند (مثل عربستان) و بسیار فقیر (مثل مالی) نیز می‌شود.
کشورهای
جهان سوم براساس فاکتورهای مختلفی دسته‌بندی شده‌اند: حقوق سیاسی و
آزادی‌های مدنی، درآمد ناخالص ملی و فقر کشورها، رشد انسانی کشورها و آزادی
اطلاعات در داخل کشور.
چه چیز باعث می‌شود کشوری جهان سومی باشد؟
باوجود تعاریفی که مدام در حال تغییر هستند، مفهوم جهان سوم کشورهایی را تعریف می‌کند که از مرگ‌ومیر بالای نوزادان، رشد اقتصادی پایین، فقر بالا، استفاده ضعیف از منابع طبیعی و اتکای شدید بر کشورهای صنعتی رنج می‌برند. اینها کشورهای درحال توسعه و از نظر تکنولوژیکی کمتر پیشرفته آسیا، افریقا، اقیانوسیه و امریکای لاتین هستند.
کشورهای جهان سوم معمولاً از نظر اقتصادی به کشورهای پیشرفته یا توسعه‌یافته متکی هستند و عموماً بعنوان دولت‌هایی فقیر و بی‌ثبات که رشد جمعیت، بی‌سوادی و مرگ‌ومیر بالا دارند شناخته می‌شوند. یک عامل مهم نبود طبقه متوسط است—میلیون‌ها نفر در طبقه اقتصادی پایین و یک جمعیت بسیار کم از طبقه بالا که کنترل ثروت و منابع کشور به دست آنهاست. اکثر کشورهای جهان سوم بدهی‌های خارجی بسیار بالایی نیز دارند.
چرا گرین‌لند یک کشور جهان سوم است؟
در زمان مدل سه جهان، گرین‌لند از تجارت بین المللی محروم شده و دانمارک انحصاری شدید بر تجارت گرین‌لند اعمال می‌کرد و فقط دادوستدی ضعیف با اسکاتلند را مجاز می‌دانست. در طی دهه پنجاه و شصت، دولت دانمارک یک برنامه شهرنشینی و نوسازی ارائه کرد که هدف ایجاد یک محیط اقتصادی شهری در گرین‌لند را با گسترش دادن شهرهای ساحلی دنبال می‌کرد. افرادیکه در شهرک‌های کوچک اطراف زندگی می‌کردند، محل سکونت خود را تغییر داده و به سرعت خانه‌‌سازی کردند و مشاغل ماهیگیری نوین معرفی شد.
چرا کشور ثروتمند عربستان یک کشور جهان سوم است؟
براساس مدل قدیمی سه جهان، عربستان سعودی نه هم‌ردیف با ایالات متحده بود و نه بخشی از بلوک اتحاد شوروی یا بلوک شرق. ذخائر نفت عربستان سعودی در سال 1938 کشف شد و پیشرفت برای بهره‌برداری از این ذخائر در سال 1941 آغاز گشت. تا آن زمان عربستان سعودی کشوری با فرهنگ قومی و قبیله‌ای عربی بود و حتی امروز کشوری بسیار پیرو سنت قدیم و محافظه‌کار است که حکومت پادشاهی دارد. ابراز عقیده عمومی درمورد مسائل سیاسی و اجتماعی داخلی نهی می‌شود. هیچ سینما یا تئاتری در این کشور وجود ندارد. هیچ سازمانی مثل حزب‌های سیاسی یا اتحادیه‌های کارگری در این کشور وجود ندارد.
در انتها خاطره ای از استاد پروفسور حسابی در این باره:
از قول ایشان نقل شده است که :
روزی در آخر ساعت درس، یکی از دانشجویانم که دانشجوی دوره دکترا و اهل نروژ بود از من پرسید : استاد! شما که از جهان سوم می آیید، جهان سوم کجاست؟
فقط چند دقیقه به آخر کلاس مانده بود.من در جواب مطلبی را فی البداهه گفتم که روز به
روز بیشتر به آن اعتقاد پیدا می کنم.
به آن دانشجو گفتم:
"جهان سوم جایی است که هر کس بخواهد مملکتش را آباد کند، خانه اش خراب می شودو هر کس که بخواهد خانه اش آباد باشد، باید در تخریب مملکتش بکوشد!"
منبع: ویکی پدیا و سایت مردمان
ایران فقط در اقتصاد عقب افتاده که به خاطر جنگ با آمریکا که طبیعی است.اما در بقیه عرصه ها چه در سیاسی چه نظامی چه اجتماعی فرهنگی ورزشی تکنولوژی امکانات درمانی علمی آموزشی نیروی متخصص تجهیزات صنعتی. در بین بهترین کشور ها و دارای رتبه های ممتاز و عالیه.اینکه ایران را جهان سومی قلمداد کنیم ظالمانه و دور از واقعیته. چون ایران بین کشور های عقب افتاده قرار داره خیلی ها فکر می کنند مثل آنهایت. اگر واقعیت را بخواهیم ایران یک کشور جهان اولهستی. حتی خود خارجی ها هم جهان سومی بودن ایران رو قبول ندارند